نحوه تشخیص محافظ تقلبی – راهنمای کامل، تخصصی و قابل اعتماد
نحوه تشخیص محافظ تقلبی : محافظ برق یکی از حیاتی‌ترین تجهیزاتی است که در هر خانه، مغازه، اداره و حتی کارگاه صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این وسیله کوچک اما حیاتی، وظیفه دارد از وسایل برقی در برابر نوسانات ولتاژ، شوک‌های الکتریکی و افزایش یا کاهش ناگهانی شدت جریان محافظت کند.
اما مشکلی که امروزه در بازار ایران بسیار دیده می‌شود، گسترش محافظ های تقلبی است؛ محصولاتی که ظاهرشان شبیه نمونه اصلی است اما هیچ‌گونه استاندارد، کیفیت، عملکرد ایمن یا حتی مدار داخلی درست ندارند.
- محافظ تقلبی چه ویژگی‌هایی دارد؟
- چگونه از ظاهر و بسته‌بندی، اصلی یا تقلبی بودن را تشخیص دهیم؟
- تفاوت‌های فنی محافظ اصل و تقلبی چیست؟
- چرا محافظ برق تقلبی خطرناک است؟
- بهترین روش خرید محافظ اصل چیست؟
1. محافظ برق تقلبی چیست و چرا خطرناک است؟
محافظ تقلبی، محصولی است که فاقد استاندارد ، مدار حفاظتی و قطعات ایمن است و فقط ظاهرش شبیه محافظ اصل ساخته شده.
این محصولات معمولاً قیمت بسیار پایینی دارند و در بعضی پخش‌ها و مغازه‌ها حتی بدون گارانتی فروخته می‌شوند.
چرا خطرناک‌اند؟
- در برابر نوسان ناگهانی برق هیچ کار خاصی انجام نمی‌دهند.
- باعث سوختن وسایل برقی می‌شوند، مخصوصاً یخچال و تلویزیون.
- سیم‌کشی داخلی ضعیف دارند و ممکن است خود محافظ آتش بگیرد.
- سوکت‌ها پس از مدتی شل شده و باعث جرقه الکتریکی می‌شوند.
- بسیاری از آن‌ها حتی رله تأخیری استاندارد ندارند.
در واقع، محافظ تقلبی چیزی شبیه یک چندراهی معمولی بی‌کیفیت است که فقط اسم “محافظ” رویش نوشته شده است. در این بین برخی مدل‌ها حتی از جنس‌های بازیافتی مانند ABS بی‌کیفیت “آبموجب‌دار” ساخته شده‌اند که در دماهای بالا تاب برنداشته و آب می‌شوند.
2. روش‌های اصلی تشخیص محافظ برق تقلبی
در ادامه مهم‌ترین و حرفه‌ای‌ترین روش‌هایی را که کارشناسان برق پیشنهاد می‌کنند معرفی می‌کنیم.
2.1 بررسی وزن محافظ – سبک بودن نشانه تقلبی بودن
محافظ‌های اصل دارای رله، برد، فیوز و سیم‌های ضخیم هستند.
این یعنی وزن بالاتر.
محافظ‌های تقلبی معمولاً بسیار سبک هستند چون:
- رله داخلشان فیک یا ضعیف است
- سیم‌های نازک و بی‌کیفیت دارند
- تعداد قطعات داخلی کم است
- بردشان ساده و ضعیف است
اگر محافظ در دستتان بیش از حد سبک بود، احتمال تقلبی بودن بسیار زیاد است.
2.2 بررسی ظاهر و کیفیت پلاستیک
محافظ‌های اصل از پلاستیک نسوز، محکم و استاندارد ساخته می‌شوند.
اما نمونه‌های تقلبی معمولاً:
- بدنه بی‌کیفیت و شکننده دارند
- رنگ پلاستیک مات و کدر است
- بوی پلاستیک نامرغوب یا “آبموجب سوخته” می‌دهند
- در برابر فشار دست تاب برمی‌دارند
محافظ اصل هیچ‌گاه بدنه لرزان و شل ندارد.
2.3 بررسی لوگو، چاپ و بسته‌بندی
محافظ‌های تقلبی معمولاً در چاپ مشکل دارند:
- فونت‌ها غیر یکنواخت و بی‌کیفیت‌اند.
- رنگ بسته‌بندی خیلی کم‌رنگ یا زیاد پررنگ است.
- اطلاعات ضروری روی محصول وجود ندارد.
- علامت استاندارد جعلی چاپ شده.
محافظ اصل دارای:
- بسته‌بندی باکیفیت
- چاپ تمیز
- شماره مدل
- شماره استاندارد
- اطلاعات شرکت سازنده
- آدرس و هولوگرام معتبر
است.
2.4 بررسی سیم و دوشاخه
یکی از مهم‌ترین قسمت‌ها سیم محافظ است.
محافظ اصل همیشه سیمی با قطر استاندارد (۱ تا ۱.۵ میلی‌متر) دارد.
محافظ تقلبی:
- سیم‌های بسیار نازک دارد
- دوشاخه بسیار سبک است
- روکش سیم خشک و بی‌کیفیت است
- سیم هنگام خم شدن صدای تق‌تق می‌دهد
در حالی که محافظ اصل، سیم نرم و منعطف دارد.
2.5 وجود هولوگرام گارانتی معتبر
برندهای معتبر همیشه هولوگرام دارند.
محصولات تقلبی:
- هولوگرام بی‌کیفیت
- هولوگرام کج چسبانده شده
- یا بدون هولوگرام
هستند.
یکی از مهم‌ترین نکات تشخیص اصل بودن، تطابق هولوگرام با شماره سریال روی جعبه است.
2.6 زمان تأخیر (Delay) باید واقعی باشد
محافظ اصل دارای تاخیر واقعی 3 تا 5 دقیقه‌ای است.
یعنی پس از وصل برق، چراغ تأخیر روشن می‌ماند تا مدار محافظت فعال شود.
محافظ تقلبی:
- یا اصلاً تأخیر ندارد
- یا چراغ تأخیر فقط یک LED تزئینی است
- یا تأخیرش کمتر از ۵ ثانیه است!
این نکته را می‌توان با روشن کردن محافظ تست کرد.
2.7 تست دمای بدنه
محافظ‌های تقلبی معمولاً هنگام استفاده:
- گرم می‌شوند
- بوی بد (مشابه مواد آبموجب سوخته) تولید می‌کنند
- در استفاده طولانی‌مدت تاب برمی‌دارند
محافظ اصل هیچ‌گاه گرم نمی‌شود، مگر اینکه دستگاه‌های خیلی سنگین به آن وصل شود.
3. مقایسه فنی محافظ اصل و تقلبی
برای درک بهتر، تفاوت‌های فنی این دو را بررسی می‌کنیم:
| ویژگی | محافظ اصل | محافظ تقلبی |
|---|---|---|
| جنس بدنه | ABS نسوز | ABS بازیافتی یا “آبموجب‌دار” |
| وزن | سنگین‌تر | بسیار سبک |
| رله | برند معتبر و سنگین | رله ضعیف یا فیک |
| سیم | ضخیم با قطر استاندارد | بسیار نازک |
| برد داخلی | شامل قطعات محافظتی واقعی | حداقل قطعات |
| هولوگرام | معتبر با سریال | جعلی یا بدون هولوگرام |
| تأخیر | 3 تا 5 دقیقه واقعی | تاخیر ساختگی یا فوری |
| قیمت | منطقی | بسیار ارزان |
4. چرا محافظ‌های تقلبی باعث خسارت می‌شوند؟
اگر محافظ تقلبی استفاده کنید، ممکن است:
- یخچال ۳۰ میلیونی‌تان بسوزد
- تلویزیون، کولر، لپ‌تاپ یا مودم آسیب ببیند
- سیم‌کشی ساختمان دچار اتصالی شود
- آتش‌سوزی رخ دهد
- سوکت‌ها جرقه بزنند
زیرا این محافظ‌ها نمی‌توانند ولتاژ را کنترل کنند.
در برخی موارد حتی مشاهده شده محافظ‌های تقلبی خودشان باعث نوسان برق شده‌اند!
5. بهترین روش‌های خرید محافظ برق اصل
برای اینکه با اطمینان خرید کنید، به نکات زیر توجه کنید:
5.1 خرید از فروشگاه‌های معتبر برق
معتبرترین روش خرید محافظ اصل، خرید از:
- پخش‌کننده‌های تخصصی کالای برق
- فروشگاه‌های برند
- نمایندگی‌های رسمی
است.
محافظ‌های تقلبی معمولاً در مغازه‌های نامعتبر و دست‌فروش‌ها فروخته می‌شوند.
5.2 خرید از فروشگاه آنلاین معتبر
فروشگاه‌های معتبری که به‌صورت تخصصی در حوزه برق فعالیت می‌کنند معمولاً کالاهای اصل با ضمانت ارائه می‌دهند و امکان برگشت کالا دارند.
این فروشگاه‌ها معمولاً سابقه و آدرس مشخص دارند و نمی‌گذارند کالای تقلبی وارد بازارشان شود.
5.3 توجه به برندهای شناخته‌شده
برندهای معتبر ایرانی مانند:
- مایدیا
- تک‌لایت
- پارت
- ورتکس
- فردان الکتریک
- آفر الکترونیک
همگی محصولات باکیفیت و دارای استاندارد تولید می‌کنند.
محافظ‌های برندهای ناشناس معمولاً تقلبی‌اند.
6. نکاتی برای افزایش عمر محافظ برق
برای اینکه محافظ اصل شما طول عمر بیشتری داشته باشد، به این موارد توجه کنید:
- محافظ را جلوی نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
- از وصل کردن چند دستگاه سنگین هم‌زمان خودداری کنید.
- هر چند سال یک بار محافظ را تعویض کنید.
- از محافظ مخصوص یخچال، تلویزیون یا کولر استفاده کنید.
- از سیم‌کشی استاندارد و بدون آبموجب‌زدگی استفاده شود تا نوسان کمتری وارد محافظ شود.
جمع‌بندی: چگونه سریع محافظ تقلبی را تشخیص دهیم؟
اگر می‌خواهید خیلی سریع تشخیص دهید، این ۵ مورد را چک کنید:
- وزن محافظ – سبک بود = تقلبی
- سیم نازک – معمولاً نشانه محصول فیک
- تاخیر کمتر از ۵ ثانیه – ۱۰۰٪ تقلبی
- بدنه بی‌کیفیت یا کدر
- هولوگرام غیر معتبر یا چاپ بی‌کیفیت
اگر حتی یک مورد صدق کند، بهتر است خرید نکنید.جهت خرید هر گونه وسایل کالای برق میتوانید به صورت حضوری و آنلاین خرید کنید
